Opengaan cockpitkap veroorzaakte fatale crash van vliegtuigje

Tekst RTV Noord – Het opengaan van de cockpitkap is de oorzaak geweest van de fatale vliegtuigcrash in Kornhorn, op 13 februari van 2021. Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV).

De 75-jarige piloot Bonne van de Bos uit Kornhorn kwam daarbij om het leven. Hij was de enige inzittende.

‘Uit onderzoek is gebleken dat de cockpitkap, de canopy, tijdens de vlucht was opengegaan’, aldus het 41 pagina’s tellende rapport. ‘De piloot was niet in staat om het controleverlies in de korte tijd te herstellen voordat de micro light aircraft (mla) de grond raakte.’

Waardoor Van de Bos precies de controle kwijtraakte, is onbekend. Hij kwam in een duikvlucht terecht en stortte, vlak bij zijn huis, neer in een weiland. Zijn vliegtuigje vloog in brand.

Aan ervaring ontbrak het de Kornhorner piloot in ieder geval niet. In totaal had hij al 394 vlieguren gemaakt, waarvan 168 in het type vliegtuig waarin hij verongelukte. Deze PH-4E7, Aerospool Dynamic WT9, was een maand voor het ongeval nog geïnspecteerd en goedgekeurd. Van den Bos had zelf ook net een medische keuring goed doorstaan.

De Onderzoeksraad acht het zeer waarschijnlijk dat de kap al bij het opstijgen niet goed dicht heeft gezeten. In het verleden is die kap bij het type van het in Kornhorn gecrashte vliegtuigje vaker tijdens het vliegen opengegaan.

Om die reden publiceerde de fabrikant al in 2008 een noodprocedure voor dergelijke gevallen. En twee jaar voor het ongeluk kwam die fabrikant met een aanbeveling om de vergrendeling van de cockpitkap te verbeteren met een veiligheidshaak en een sensor. Vanwege de losse omgang met de veiligheid leidde een eerder incident niet tot bewustwording.

Vliegclub Fryslân, eigenaar van het vliegtuigje, was niet op de hoogte van die informatie, schrijft de onderzoeksraad. ‘Bij regelmatig onderhoud en inspectie van het vliegtuig door de houder en de bijbehorende documentatie werd de publicatie van dit bulletin over het hoofd gezien’, aldus het rapport. En ‘vanwege de losse omgang met de veiligheid’ leidde een eerder incident op de vliegclub niet tot bewustwording van dit gevaar, zegt het OVV

Bestuurslid Klaas de Haan van Vliegclub Fryslân laat weten dat de extra informatie van de fabrikant niet bekend was bij de club. ‘Wij waren de enige eigenaar van de kist. De fabriek zou de eigenaar ervan op de hoogte moeten stellen, maar dat heeft de fabriek nooit gedaan.’

Dat zich problemen met de kap konden voordoen, was wel bij de vliegclub bekend. ‘In 2014 gingen al foto’s rond naar de leden. Toen is gezegd: op het moment dat je denkt dat de kap dicht doet, duw er dan nog even tegenaan om er zeker van te zijn dat het zo is. Bonne, de vlieger wist dat ook.’

De kap voorzien van een extra veiligheidshaak en sensor had volgens De Haan voor dit toestel waarschijnlijk niet geholpen. ‘Wij hadden een wat ouder model. Als je zo’n haak erin hebt, kan het alsnog zijn dat de kap niet goed vast zou zitten.’

De Haan benadrukt dat de vliegclub nu beter omgaat met protocollen en veiligheid. ‘Twee jaar geleden was er een compleet ander bestuur. Er was gerommel, dat kwam de sfeer en de veiligheid niet ten goede. Wij als club willen dat je leert van zaken die fout zijn gegaan of fout hadden kunnen gaan. Dat hebben we nu voor elkaar. Alles is gericht op veiligheid en daar wordt ook op getraind.’

De club verwacht niet dat de nabestaanden van Van de Bos een rechtszaak beginnen naar aanleiding van het kritische rapport van de Onderzoeksraad: ‘We hebben goed contact met de familie. We hebben toentertijd ook de uitvaart mede verzorgd. We hebben ervan geleerd, zodat het hopelijk niet weer gebeurt. Maar dat is geen garantie, want er zitten nou eenmaal risico’s aan.’

Foto: Romke Notenbomer/112marum.nl

Geplaatst op zaterdag 18 februari 2023